Select Page

Λίγα θέματα στην σύγχρονη επιστήμη της ψυχολογίας είναι τόσο διχαστικά όσο η αυξανόμενη χρήση της πλαστικής χειρουργικής για την τροποποίηση της εμφάνισης των ανδρών, των γυναικών και ενός αυξανόμενου αριθμού νέων ενηλίκων.

Υπάρχουν εκείνοι που αντιτίθενται έντονα σε ολόκληρη την ιδέα. Θεωρώντας την ως μια λυπηρή αντανάκλαση του σύγχρονου πολιτισμού. Ο οποίος είναι επικεντρωμένος στην εξωτερική εμφάνιση και την αναζήτηση της παράτασης της νεότητας. Ενώ άλλοι την αποδέχονται ως μια ευκαιρία να βελτιώσουν ή ακόμα και να παρατείνουν την υγεία τους, Καθώς και την ‘ζωντάνια’ της εξωτερικής τους εμφάνισης.

Παρά όμως την συνεχιζόμενη αυτή αντιπαράθεση,  οι ειδικοί στην πλαστική χειρουργική προβλέπουν την αύξηση χρήσης αισθητικών πλαστικών επεμβάσεων από ένα ευρύτερο φάσμα ανθρώπων. Καθώς αναπτύσσονται πιο ασφαλείς, εξελιγμένες και προσιτές τεχνικές.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της Αμερικανικής Εταιρείας για την Αισθητική Πλαστική Χειρουργική, πραγματοποιήθηκαν περίπου 13 εκατομμύρια αισθητικές επεμβάσεις φέτος μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντιπροσωπεύοντας αύξηση κατά 155% σε σχέση με την τελευταία δεκαετία.

Με την διαφαινομένη αυτή αυξητική τάση καθώς και το διαρκές ενδιαφέρον των ανθρώπων για αλλαγές που πιθανόν να επηρεάζονται από την τηλεόραση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή ακόμα και την άνοδο της δημοφιλίας των πλαστικών επεμβάσεων, φαίνεται ότι η πλαστική χειρουργική είναι εδώ για να μείνει.

Για αυτό τον λόγο είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψιν όχι μόνο οι αισθητικές συνέπειες. Πρέπει να συνυπολογίζονται και οι ψυχολογικές συνέπειες αυτής της ολοένα και αυξανόμενης τάσης (Συμβουλευτική Υποστήριξη).

Η Σημασία της Ψυχολογίας στην Πλαστική Χειρουργική – Συμβουλευτική Υποστήριξη

Η πλαστική χειρουργική συχνά συνδέεται με τη βελτίωση της εμφάνισης. Πηγάζει επίσης από την ανάγκη να αποκατασταθεί η φυσική λειτουργικότητα μετά από ατυχήματα, ασθένειες ή άλλες παθήσεις. Οι ασθενείς που αναζητούν πλαστική χειρουργική είναι συχνά ευαίσθητοι με την εικόνα και την αυτοεκτίμησή τους. Σε αυτό το σημείο, η ψυχολογία παίζει κρίσιμο ρόλο.

Συμβουλευτική συνεδρία – προσέγγιση

Ο ψυχολόγος ή ψυχοθεραπευτής προσεγγίζει τους ασθενείς που αναζητούν φυσική αλλαγή μέσω της πλαστικής χειρουργικής. Το κάνει με τον τρόπο που θα προσέγγιζε οποιονδήποτε άλλον ασθενή στη ψυχοθεραπεία που επιθυμεί αλλαγή.

  • Αρχικά, ο ψυχολόγος προσπαθεί να κάνει τον εκάστοτε υποψήφιο να αισθανθεί όσο πιο άνετα γίνεται. Να καταστήσει σαφές ότι η συνεδρία πραγματοποιείται για να διευρενηθούν οι λόγοι που τον οδήγσαν στην επιλογή της αισθητικής πλαστικής επέμβασης.
  • Σε καμία περίπτωση η επιλογή αυτή ΔΕΝ κρίνεται. Η επιθυμία του εκάστοτε υποψηφίου για αλλαγή ή βελτίωση της εξωτερικής του εμφάνισης αντιμετωπίζεται με σεβασμό. Ενώ θα διευρενηθούν οι λόγοι που τον οδήγησαν στην απόφαση αυτή.
  • Τονίζεται ότι οι αλλαγές αισθητικού τύπου μπορεί να φαίνονται επιφανειακές. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μόνιμες. Έτσι μπορούν να έχουν ευρύτατες συναισθηματικές συνέπειες και αξίζουν προσεκτική αξιολόγηση.
  • ΔΕΝ εξετάζεται το ερώτημα εαν είναι σωστό ή λάθος. Ο ψυχολόγος επικεντρώνεται στο ΓΙΑΤΙ ενδιαφέρει τον εκάστοτε υποψήφιο.
  • Βασικός στόχος είναι να βοηθηθεί ο υποψήφιος να κατανοήσει αν αυτή του η επιλογή θα εκπληρώσει τους στόχους του. Είτε εσωτερικούς, είτε εξωτερικούς.

Συλλογή πληροφοριών – Συμβουλευτική Υποστήριξη

Να τονισθεί ιδιατέρως ότι ο ψυχολόγος- ψυχοθεραπευτής οφείλει να τηρεί όλα τα πρωτόκολλα εμπιστευτικότητας. Όπως και αυτά της τήρησης προσωπικών δεδομένων. Η συναίνεση του εκάστοτε υποψήφιου διασφαλίζεται πλήρως και σε όλα τα στάδια της συνεδρίας.

Κατόπιν πραγματοποιείται μια λεπτομερής ψυχολογική αλλά και ψυχο-κοινωνική αξιολόγηση – Συμβουλευτική Υποστήριξη – . Ο λόγος που πραγματοποιείται κάτι τέτοιο είναι για να κατανοηθεί εαν ο υποψήφιος κατανοεί πλήρως κατά πόσο η διαδικασία της πλαστικής επέμβασης είναι ασφαλής για αυτόν. Τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά.

Για παράδειγμα, ένας υποψήφιος που επιθυμεί να υποβληθεί σε αισθητική χειρουργική επέμβαση και έχει  ιστορικό σοβαρής κατάθλιψης, μανιών, άγχους ή έλλειψης αυτο-ελέγχου. Έχει διαφορετικές προοπτικές σε σύγκριση με κάποιον που δεν έχει ιστορικό ψυχικής νόσου.

Ο εκάστοτε υποψήφιος ερωτάται εαν λαμβάνει οποιαδήποτε ψυχοτρόπα φάρμακα. Αν έχει ιστορικό διατροφικής διαταραχής, κατανάλωσης αλκοόλ ή ναρκωτικών.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζει ο ψυχοθεραπευτής αν ένας ασθενής είτε είχε ή έχει αυτή τη στιγμή οποιαδήποτε διαταραχές. Εφόσον υπάρχουν τέτοια συμπτώματα αποτελούν σαφείς αντενδείξεις για αισθητική χειρουργική επέμβαση.

Μία επιπλεόν προβληματική διάγνωση διαταραχής μπορεί να είναι και  το Body Dysmorhic Disorder (BDD). Ενίοτε μπορεί να εμφανίζεται σε υπολανθάνουσα μορφή σε κάποιους ανθρώπους που είναι υποψήφιοι για μία αισθητική χειρουργική επέμβαση.

Η BDD είναι η υπερβολική ή έντονη ή ακόμα και εμμονική εστίαση σε μία πιθανόν φυσική ατέλια. τέλια που μπορεί και να υπερ-προβάλλεται. Ακόμη και να δημιουργείται στην φαντασία του εκάστοτε ασθενούς.

Χειρουργικές επεμβάσεις σε ανθρώπους με BDD ή άλλες σοβαρές ψυχικές νόσους μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματά τους. Μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση της κατάθλιψης, του άγχους. Να οδηγήσουν σε προβλήματα προσαρμογής και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.

Αιτήματα για επαναλαμβανόμενες επεμβάσεις μπορεί να επακολουθήσουν άμεσα. Μαζί με έκφραση οργής προς τον χειρουργό και το προσωπικό. Μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε νομικές ενέργειες για αποτυχία να “θεραπεύσουν” το ελάττωμά τους.

Τι – Γιατί – Για ποιον

Αφού ο ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής μελετήσει το ιστορικό του εκάστοτε υποψηφίου, εισέρχεται μαζί του στο επόμενο βασικό στάδιο. Αυτό είναι η εξερεύνηση των λόγων που θέλουν να προχωρήσουν σε αισθητική χειρουργική επέμβαση.

Ο ψυχολόγος ακούει προσεκτικά για τα ψυχολογικά ζητήματα που μπορεί να επηρεάσουν την ικανοποίηση από τις μόνιμες αλλαγές που θα πραγματοποιήσουν στα πρόσωπα και τα σώματά τους.

Καταρχάς, ο ασθενής ρωτάται:

Τι ελπίζετε να αλλάξετε;” Είναι κάποιο χαρακτηριστικό που απασχολεί τον ασθενή, αλλά φαίνεται φυσιολογικό στον περισσότερο κόσμο; Τους ζητείται κυριολεκτικά να δείξουν την συγκεκριμένη περιοχή που θέλουν να αλλάξουν. Η οποία επίσης μερικές φορές δεν είναι και τόσο εμφανής.

Είναι κάποιο χαρακτηριστικό που τους κάνει να ξεχωρίζουν με κάποιον εμφανή τρόπο. Όπως μεγάλα αυτιά,ουλή/ές ή πρόβλημα στα μάτια. Είναι κάτι που τους προκαλεί πόνο ή εμποδίζει την καθημερινή λειτουργία. Όπως υπερβολικά μεγάλο στήθος ή κρεμάμενη κοιλιά.

Είναι αδύνατοι, αλλά θέλουν να γίνουν ακόμη πιο αδύνατοι; Από πού θέλουν να αφαιρέσουν το υπερβολικό λίπος και πόσο; Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να αφαιρείτε περίσσια δέρματος μετά από ακραία απώλεια βάρους και στο να ζητάτε πολλαπλές επεμβάσεις για την αφαίρεση λίπους. Ειδικά όταν αυτό δεν είναι  αντιληπτό από κανέναν εκτός από τον ασθενή.

Η αφαίρεση μιας ουλής είναι διαφορετική από το να αφαιρείτε ένα πολύ ορατό σημάδι που εμποδίζει το ξύρισμα. Ένα άλλο σημαντικό ερώτημα είναι αν ο ασθενής θέλει αλλαγή σε μια συγκεκριμένη περιοχή ή αν ελπίζει ότι αυτή θα τον βοηθήσει να μοιάζει με έναν εντελώς διαφορετικό άνθρωπο.

Στην συνέχεια ο ασθενής ρωτάται:

Για ποιον γίνεται αυτή η διαδικασία;” Την κάνουν για τον εαυτό τους ή λόγω πιέσεων που τους ασκούν άλλοι; Παρόλο που η αρχική απάντηση σε αυτήν την ερώτηση σχεδόν πάντα είναι “φυσικά είναι για μένα”, με περαιτέρω έρευνα διαπιστώνεται ότι συχνά είναι πιο πολύπλοκο.

Μερικές φορές το αίτημα για χειρουργική επέμβαση οδηγείται από την επιθυμία να διατηρήσουν μια σχέση. “Ο άντρας μου προτιμά γυναίκες με μεγάλο στήθος” ή “η φίλη μου είναι πολύ νεότερη και φοβάμαι ότι θα χάσει το ενδιαφέρον αν αρχίσω να φαίνομαι γέρος.”

Περιστασιακά ένας ασθενής παραδέχεται ότι ο φίλος, ο σύντροφος ή ακόμα και η μητέρα τους είναι άτομα που πρότειναν τη χειρουργική επέμβαση. Κάποιοι λαμβάνουν δώρα από αγαπημένα πρόσωπα στη μορφή μιας συνεδρίας με χειρουργό ή κάποιες θεραπείες με Btx.

Είναι χρήσιμο για τους ασθενείς να ακούν τον εαυτό τους να λέει δυνατά τι τους οδήγησε στην απόφαση αυτή. Επειδή, μερικές φορές, τους κάνει να σκεφτούν δύο φορές όχι μόνο για τη χειρουργική επέμβαση, αλλά και για τις σχέσεις τους.

Οριοθετώντας τις προσδοκίες – Συμβουλευτική Υποστήριξη

Ίσως η πιο σημαντική πρόκληση είναι να εξερευνηθούν οι προσδοκίες του εκάστοτε ασθενούς. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα σχετίζονται άμεσα με ρεαλιστικές προσδοκίες ως προς τη χειρουργική διαδικασία και το αποτέλεσμα. Υπάρχουν μερικά απλά ερωτήματα που μπορούν να αναδείξουν πιθανές αναλογικά αναληθείς προσδοκίες.

  • Πώς αναμένει ο ασθενής ότι η επέμβαση θα τον αλλάξει; Αναζητούνται υποκείμενα θέματα αυτοεκτίμησης, προβλήματα προσωπικότητας. Επαγγελματικές δυσκολίες ή προβλήματα στον γάμο που ο ασθενής ελπίζει ότι θα διορθωθούν με την επέμβαση.
  • Έχουν στο μυαλό τους την εικόνα ενός ιδανικού καλλιτεχνικού προτύπου και ελπίζουν να εμφανιστούν παρόμοιοι με αυτό; Αυτό είναι προφανώς ένα επικίνδυνο σημάδι αναφορικά με την ύπαρξη μη ρεαλιστικών προσδοκιών. Είτε μπαίνουν στη χειρουργική επέμβαση με την εικόνα ενός διάσημου στα χέρια τους είτε όχι. Είναι σημαντικό να εξερευνηθούν οι φαντασιώσεις μεταμόρφωσής του κάθε ασθενούς.
  • Θέλουν να ανακτήσουν μια νεότερη έκδοση του εαυτού τους ή να αναζωογοποιηθούν αναλογικά της ηλικία τους; Τους επισημαίνεται ότι τα 30 δεν είναι τα νέα 50. Το να φαίνονται υπέροχοι στα 50 είναι τα νέα 50.
  • Ψάχνουν για έναν εύκολο τρόπο να μην φροντίζουν ενεργά για τον εαυτό τους. Σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν την επέμβαση για να αποφύγουν την γυμναστική, την υγιεινή διατροφή, τον περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ ή την έκθεση στον ήλιο;
Επιπλέον:
  • Είναι πεπεισμένοι ότι η πλαστική χειρουργική επέμβαση που είναι διατεθειμένοι να υποβληθούν είναι κάτι που θα συμβεί μόνο μία φορά και δεν γνωρίζουν τον παράγοντα φυσιολογικής φθοράς; Τους υπενθυμίζεται ότι πολλές μη επεμβατικές κοσμητικές διαδικασίες – όπως το btx και τα fillers – απαιτούν τακτική συντήρηση και ότι μια χειρουργική επέμβαση συχνά οδηγεί σε επιθυμία για περισσότερα. Η διόρθωση των βλεφάρων μπορεί να αναδείξει την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση του λαιμού και ούτω καθεξής.
  • Αισθάνονται ότι οι αγαπημένοι τους θα αντιδράσουν θετικά στις χειρουργικές αλλαγές; Μερικές φορές, οι σύντροφοι, τα παιδιά και οι γονείς νιώθουν αβοήθητοι, λυπημένοι ή ακόμα και θυμωμένοι για τα αποτελέσματα, και είναι χρήσιμο να συζητηθούν αυτά τα συναισθήματα εκ των προτέρων.
  • Τέλος, είναι αυτή η χειρουργική επέμβαση προσιτή δεδομένων των οικονομικών δυνατοτήτων του ασθενούς; Δεδομένου ότι σπανίως καλύπτεται από ασφαλιστκές εταιρείες ή δημόσια ταμεία. Μπορεί να απαιτήσει μετεγχειρητική φροντίδα και απουσία από την εργασία. Είναι σημαντικό να ζυγιστεί πόση οικονομική πίεση θα δημιουργήσει η διαδικασία για το άτομο και την οικογένειά του.

Σε κάθε περίπτωση, ο ιατρός κ. Δασκαλάκης θα σας κατευθύνει ανάλογα και να συστήσει τον ενδεδειγμένο ψυχολόγο – Συμβουλευτική Υποστήριξη – για να συζητήσετε ότι τυχόν μπορεί να σας απασχολεί αναφορικά με θέματα της Πλαστικής Χειρουργικής.